Zarządzanie kryzysowe i obrona cywilna
Zarządzanie kryzysowe to działalność organów administracji publicznej będąca elementem kierowania bezpieczeństwem narodowym, która polega na zapobieganiu sytuacjom kryzysowym, przygotowaniu do przejmowania nad nimi kontroli w drodze zaplanowanych działań, reagowaniu w przypadku wystąpienia sytuacji kryzysowych, usuwaniu ich skutków oraz odtwarzaniu zasobów i infrastruktury krytycznej.
Natomiast sytuacja kryzysowa to sytuacja wpływającą negatywnie na poziom bezpieczeństwa ludzi, mienia w znacznych rozmiarach lub środowiska, wywołującą znaczne ograniczenia w działaniu właściwych organów administracji publicznej ze względu na nieadekwatność posiadanych sił i środków.
Infrastruktura krytyczna – należy przez to rozumieć systemy oraz wchodzące w ich skład powiązane ze sobą funkcjonalnie obiekty, w tym obiekty budowlane, urządzenia, instalacje, usługi kluczowe dla bezpieczeństwa państwa i jego obywateli oraz służące zapewnieniu sprawnego funkcjonowania organów administracji publicznej, a także instytucji i przedsiębiorców. Infrastruktura krytyczna obejmuje systemy:
- zaopatrzenia w energię, surowce energetyczne i paliwa,
- łączności,
- sieci teleinformatycznych,
- finansowe,
- zaopatrzenia w żywność,
- zaopatrzenia w wodę,
- ochrony zdrowia,
- transportowe,
- ratownicze,
- zapewniające ciągłość działania administracji publicznej,
- produkcji, składowania, przechowywania i stosowania substancji chemicznych i promieniotwórczych, w tym rurociągi substancji niebezpiecznych.
Dokumentami z zakresu zarządzania kryzysowego są:
- Plany zarządzania kryzysowego – plany sporządzane na poziomie krajowym (odrębnie na potrzeby rządu i na potrzeby poszczególnych resortów), wojewódzkim, powiatowym i gminnym. Ich celem jest zaplanowanie działań, które powinny być podjęte w sytuacji kryzysowej. Plany określają – kto ma podjąć działania, co ma zrobić, w jaki sposób, z kim musi współdziałać. Muszą one uwzględniać wszelkie procedury i działania podejmowane przez podmioty administracji, zgodnie z innymi przepisami.
- Raport o zagrożeniach bezpieczeństwa narodowego – Raport przygotowywany na podstawie raportów cząstkowych przez ministrów kierujących działami administracji rządowej, kierowników urzędów centralnych oraz wojewodów. Za koordynację przygotowania Raportu odpowiada dyrektor Rządowego Centrum Bezpieczeństwa (RCB), a w części dotyczącej zagrożeń o charakterze terrorystycznym Szef Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego (ABW). Celem Raportu jest wskazanie najważniejszych zagrożeń dla Rzeczypospolitej Polskiej. Na podstawie wniosków z Raportu przygotowywane są plany zarządzania kryzysowego.
- Narodowy Program Ochrony Infrastruktury Krytycznej – celem Programu jest stworzenie warunków do poprawy bezpieczeństwa IK. Program w sposób syntetyczny i kompleksowy określa wizję i cele ochrony infrastruktury krytycznej, model współpracy w realizacji zadań, role uczestników i dobre praktyki ochrony IK.
Źródło informacji: Ustawa o zarządzaniu kryzysowym oraz Rządowe Centrum Bezpieczeństwa
